Το Κατάρ ετοιμάζεται πυρετωδώς για το μουντιάλ του 2022, την πρώτη τελική φάση παγκοσμίου κυπέλλου που θα διεξαχθεί χειμώνα και ο Νίκος Στρατής παρουσιάζει στο Kingsport.gr το ιστορικό της ανάληψης της μεγάλης διοργάνωσης, αλλά και την επικοινωνιακή κόντρα που έχει ξεσπάσει στη Μέση ανατολή, με αφορμή το ποδόσφαιρο και …ότι άλλο κρύβεται πίσω από αυτό.
Το …νεόπλουτο Κατάρ θα γίνει η μικρότερη χώρα (τόσο σε έκταση όσο και σε πληθυσμό) στην ιστορία του ποδοσφαίρου που θα φιλοξενήσει τελική φάση παγκοσμίου κυπέλλου! Μία χώρα που μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα η οικονομία της στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στο εμπόριο μαργαριταριών. Από το 1940 όμως όταν και ανακαλύφθηκε πετρέλαιο, αναπτύχθηκε ραγδαία για να φτάσει πλέον σήμερα στο σημείο να διαθέτει το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν εισόδημα παγκοσμίως και παράλληλα να είναι η τέταρτη εξαγώγιμη δύναμη φυσικού αερίου στον πλανήτη!
“Θα σας κάνουμε υπερήφανους!”
Η ανάθεση της διοργάνωσης από την ΦΙΦΑ στην Ασιατική χώρα που έχει πληθυσμό λιγότερο από τρία εκατομμύρια (περίπου 2,7 στην τελευταία επίσημη καταμέτρηση το 2017 με το 88% περίπου του πληθυσμού να προέρχεται από άλλες χώρες) και έκταση 11,5 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή δέκα και πλέον φορές μικρότερη της Ελλάδας (!), αποτέλεσε τεράστια έκπληξη για αρκετούς μετά το άκουσμα της τελικής ψηφοφορίας της εκτελεστικής επιτροπής της παγκόσμιας ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας στις 2 Δεκεμβρίου 2010 στη Ζυρίχη (επί προεδρίας Σεπ Μπλατερ). Χρειάστηκε να διεξαχθούν τέσσερις κύκλοι ψηφοφοριών προκειμένου το Κατάρ να κατοχυρώσει τη διοργάνωση επικρατώντας με ψήφους 14 – 8 των βασικών αντιπάλων Αμερικανών κι αφού νωρίτερα είχαν τεθεί εκτός η Νότια Κορέα,η Ιαπωνία και η Αυστραλία. “Δεν θα σας απογοητεύσουμε, θα είστε υπερήφανοι για μας!” δήλωνε αμέσως μετά την ανακοίνωση της ανάθεσης και τους πανηγυρισμούς της Καταριανής αποστολής, ο πρόεδρος της επιτροπής διεκδίκησης της χώρας Μοχάμεντ Μπιν Χαμάντ Μιν Χαλίφα Αλ Τανί (αδερφός του νυν Εμίρη της χώρας, Σεϊχ Ταμίμ Μπιν Χαμάντ Αλ Τανί και γιός του τότε κυβερνήτη Χαμάντ Μπιν Χαλίφα Αλ Τανί). ‘‘Τα σύνορα του ποδοσφαίρου μετακινούνται‘‘ ανέφερε την ίδια ώρα ρεπορτάζ της Βρετανικής τηλεόρασης καθώς λίγα λεπτά νωρίτερα η ΦΙΦΑ είχε δώσει με αντίστοιχη διαδικασία το μουντιάλ του 2018 στη Ρωσία.
Από το 2016 που εξελέγη πρόεδρος της ΦΙΦΑ ο Τζιάνι Ινφαντίνο (λίγους μήνες νωρίτερα ο Σεπ Μπλάτερ είχε εκπέσει του αξιώματος υπό το βάρος κατηγοριών για διαφθορά που αφορούν σε παράνομες διαδικασίες εκχώρησης τηλεοπτικών δικαιωμάτων καθώς και άλλες υποθέσεις), η ΦΙΦΑ προσπαθούσε να μεγαλώσει τη διοργάνωση της τελικής φάσης, κάτι που θα γίνει πραγματικότητα από το 2026 στο μουντιάλ της Αμερικανικής ηπείρου όταν και οι ομάδες θα αυξηθούν σε 48. Για λίγους μήνες ο Ινφαντίνο άφηνε …ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο διεύρυνσης του αριθμού των φιναλίστ από 32 σε 48 και για το μουντιάλ του Κατάρ! Τον περασμένο Μάιο ωστόσο ανακοίνωσε πως η τελική φάση του 2022 θα είναι η τελευταία που θα διεξαχθεί με 32 ομάδες. Η ΦΙΦΑ όλο αυτό το διάστημα διερευνούσε την πιθανότητα να πραγματοποιηθεί συνεργασία του Κατάρ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Σαουδική Αραβία προκειμένου να υπάρχουν περισσότερα διαθέσιμα γήπεδα ώστε η διεύρυνση να είναι εφικτή και το 2022. Ωστόσο η ρήξη που σημειώθηκε το καλοκαίρι του 2017 στις διπλωματικές σχέσεις του Κατάρ με τις γειτονικές Αραβικές χώρες (κατηγόρησαν την κυβέρνηση της Ντόχα ότι …φλερτάρει με την τρομοκρατία και το ολοένα και πιο πυρηνικά αναπτυσσόμενο Ιράν, κατηγορίες που ουδέποτε επαληθεύτηκαν) αποδείχτηκε εμπόδιο πολύ μεγαλύτερο από ότι φανταζόταν ο Ελβετός πρόεδρος. Η αντιπαράθεση αυτή δεν έχει σταματήσει και φυσικά η …μπάλα παίρνει και το επερχόμενο μουντιάλ. Για παράδειγμα η Διεθνής Αμνηστία κατηγόρησε το Κατάρ για καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εργατών που συμμετέχουν στην κατασκευή των σταδίων. Κατηγορίες που η Ντόχα όχι μόνο δεν παραδέχτηκε αλλά τις χαρακτήρισε και πολιτικά κατευθυνόμενες είτε λόγω της αντιπαλότητας με τις γειτονικές χώρες είτε από αντίδραση Άγγλων και Αμερικανών που έχασαν τις διοργανώσεις του 2018 και του 2022 και λειτούργησαν εκδικητικά. Κατά καιρούς επίσης έχουν δει το φως της δημοσιότητας έρευνες και άρθρα έντυπων και ηλεκτρονικών διεθνών μέσων ενημέρωσης (και η New York Times βρίσκεται μέσα σε αυτά) που κάνουν λόγο για στοχευμένες επικοινωνιακές επιθέσεις εναντίον του Κατάρ και της προετοιμασίας της χώρας για το μουντιάλ. Σε αυτά τα δημοσιεύματα μάλιστα έχει αναφερθεί και εταιρία συμβούλων επιχειρήσεων που εδρεύει στο Λονδίνο και η οποία συμμετέχει σε αυτή την εκστρατεία. Εχουν μάλιστα καταγραφεί ακόμα και συγκεκριμένα χρηματικά ποσά (φήμες για 5,5 εκατομμύρια στερλίνες) για δημιουργία αρνητικής προπαγάνδας και κλίματος προκειμένου να επηρεαστεί η ΦΙΦΑ και να αναγκαστεί να αφαιρέσει τη διοργάνωση από το Κατάρ!
Μέσα σε όλη αυτή την ατμόσφαιρα η κυβέρνηση της Ντόχα καταργεί λίαν συντόμως το σύστημα “Καφάλα” το οποίο ισχύει στις χώρες του κόλπου και δίνει το δικαίωμα στους εργοδότες να κρατούν στην κατοχή τους διαβατήρια και λοιπά επίσημα έγγραφα των αλλοδαπών εργατών. Το παρατηρητήριο της Διεθνούς Αμνηστίας παρακολουθεί με μερική ικανοποίηση αυτή την εξέλιξη αν και θεωρεί ότι χρειάζεται πιο ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο που να καλύπτει το σύνολο των εργαζομένων. Και αυτό γιατί με την επικείμενη κατάργηση του νόμου “Καφάλα” απελευθερώνονται σε μεγάλο βαθμό αυτού του τύπου οι δεσμεύσεις, όχι όμως ολοκληρωτικά καθώς για παράδειγμα οι αλλοδαποί που εργάζονται ως οικιακοί βοηθοί υποχρεούνται να ενημερώνουν τους ιδιοκτήτες τουλάχιστον τρεις ημέρες πριν για την πρόθεση τους να αποχωρήσουν. Να σημειώσουμε πως αρκετό διάστημα νωρίτερα, το κράτος του Κατάρ είχε προειδοποιήσει επισήμως πως αυστηρές ποινές περιμένουν τους εργοδότες και τις εταιρίες που δεν θα παρέχουν ανθρώπινες συνθήκες εργασίας είτε θα καθυστερούν την καταβολή μισθών στους υπαλλήλους τους. Με βάση την κατάργηση του “Καφάλα” στο Κατάρ, πλέον η Σαουδική Αραβία είναι η μόνη χώρα που δεν έχει καταργήσει το εν λόγω εργασιακό σύστημα για το οποίο οι διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν αντιδράσει έντονα τα τελευταία χρόνια.
Φυσικά με την προετοιμασία του Κατάρ για το μουντιάλ 2022 θα ασχοληθούμε ξανά σε νέο μας αφιέρωμα, καθώς παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και η πορεία των έργων στα οκτώ (πραγματικά εντυπωσιακά σε σχεδιασμό και τεχνολογία) γήπεδα της τελικής φάσης του παγκοσμίου κυπέλλου καθώς και των γενικότερων υποδομών που σε λιγότερο από τρία χρόνια θα υποδεχτούν φίλους του ποδοσφαίρου και τουρίστες από όλο τον πλανήτη…