Αφιέρωμα: Ένα Κύπελλο με στιγμές, θριάμβους και παρατράγουδα

Έφτασε και για φέτος ο Τελικός Κυπέλλου Ελλάδας. ΟΦΗ και Ολυμπιακός θα διεκδικήσουν απόψε στις 20:00 στο ΟΑΚΑ το τρόπαιο της δεύτερης τη τάξει ελληνικής διοργάνωσης και το Kingsport.gr παρουσιάζει σε ένα μεγάλο αφιέρωμα την ιστορία του θεσμού.

Άλλος ένας Τελικός Κυπέλλου Ελλάδας έφτασε. Ολυμπιακός και ΟΦΗ θα διεκδικήσουν απόψε, Σάββατο 17 Μαΐου, στις 20:00 στο ΟΑΚΑ το τρόπαιο της δεύτερης τη τάξει ελληνικής διοργάνωσης και το Kingsport.gr παρουσιάζει σε ένα μεγάλο αφιέρωμα την ιστορία του θεσμού.

Ολυμπιακός και ΟΦΗ διεκδικούν το Κύπελλο Ελλάδας στον 80ό τελικό του θεσμού ολοκληρώνεται η φετινή εν Ελλάδι αγωνιστική χρονιά (17/5, 20:00, ζωντανά από το Cosmote Sport 1 ενώ αναμένεται πιθανή μετάδοση σε μαγνητοσκόπηση από ελεύθερο κανάλι).

Το συγκεκριμένο ζευγάρι βρίσκεται ξανά στον τελικό μετά το 1990 (ξανά 17 Μαΐου), με τους «ερυθρόλευκους» να επικρατούν με 4-2.

Από τη μία είναι ο Ολυμπιακός, ο οποίος κατέκτησε το πρωτάθλημα και θέλει να ολοκληρώσει με το νταμπλ τη χρονιά στην οποία κλείνει τα 100 χρόνια της ιστορίας του. Παίζει για 43^η φορά σε τελικό και διεκδικεί το 29^ο τρόπαιό του. Τελευταία φορά το κατέκτησε το 2020 απέναντι στην ΑΕΚ, ενώ ο τελευταίος τελικός του πριν τον φετινό ήταν το 2021, όπου ηττήθηκε από τον ΠΑΟΚ. Το έχει κατακτήσει τις χρονιές: 1947, 1951, 1952, 1953, 1954, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1963, 1965, 1968, 1971, 1973, 1975, 1981, 1990, 1992, 1999, 2005, 2006, 2008, 2009, 2012, 2013, 2015, 2020.

Από την άλλη ο ΟΦΗ, ο οποίος τερμάτισε στην 8^η θέση στο πρωτάθλημα, παίζει στον τρίτο τελικό του και διεκδικεί την δεύτερη κούπα του. Το έχει κατακτήσει το 1987 επί του Ηρακλή, ενώ έπαιξε και στον τελικό του 1990 όπου έχασε το τρόπαιο από τον Ολυμπιακό. Εκείνος ήταν και ο τελευταίος τελικός της Κρητικής ομάδας πριν τον φετινό.

Στην πορεία του ως τον τελικό, ο Ολυμπιακός ξεκίνησε από τη φάση των «16» όπου απέκλεισε την Athens Καλλιθέα, με νίκη 0-1 στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και ισοπαλία 1-1 στο Φάληρο. Στα προημιτελικά απέκλεισε τον Παναθηναϊκό, με ισοπαλία 1-1 στο ΟΑΚΑ και νίκη 1-0 στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης». Ενώ στα ημιτελικά απέκλεισε την ΑΕΚ, με νίκη 6-0 στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης» και ήττα 2-0 στη Νέα Φιλαδέλφεια.

Από την άλλη, ο ΟΦΗ, ξεκίνησε από τον 4^ο γύρο, όπου απέκλεισε τον Παναιτωλικό με 2-1 σε μονό αγώνα στο Ηράκλειο. Στη φάση των «16» ξεπέρασε το εμπόδιο του Βόλου με νίκη 3-1 στο Ηράκλειο και ήττα 1-0 στην πρωτεύουσα της Μαγνησίας. Στα προημιτελικά απέκλεισε την Παναχαϊκή με νίκη 5-0 στο «Θεόδωρος Βαρδινογιάννης» και νέα νίκη 1-2 στο «Κώστας Δαβουρλής». Στα ημιτελικά απέκλεισε τον Αστέρα Τρίπολης, με νίκη 0-1 στην Αρκαδία και ισοπαλία 1-1 στο Ηράκλειο.

Ο τελικός θα διεξαχθεί στο ΟΑΚΑ για 29^η φορά στην ιστορία του θεσμού και πρώτη μετά το 2022. Το στάδιο της Καλογρέζας αναμένεται να έχει περίπου 50 χιλιάδες φιλάθλους.

Διαιτητής θα είναι ο Πολωνός Σίμον Μαρτσίνιακ. Με βοηθούς τους Πολωνούς Τόμας Λίστκιεβιτς και Άνταμ Κούπσικ. 4^ος θα είναι ο Ιωάννης Παπαδόπουλος. VAR ο Πολωνός Τόμας Κβιατκόβσκι, AVAR ο Άγγελος Ευαγγέλου και Offside AVAR ο Τάσος Παπαπέτρου.

 

Παίξτε το κουίζ του Kingsport.gr για τους Τελικούς Κυπέλλου Ελλάδας

 

Πάμε να δούμε συνοπτικά την ιστορία της διοργάνωσης

Το 1931, η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ξεκινά το θεσμό του Κυπέλλου Ελλάδας. Στα πρώτα χρόνια της διοργάνωσης, η συμμετοχή ήταν προαιρετική και όποια ομάδα επιθυμούσε δήλωνε συμμετοχή. Αργότερα, με την δημιουργία των εθνικών κατηγοριών και του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, συμμετέχουν ομάδες από τις κατηγορίες αυτές. Έως το 2013 έως και την Γ’ Εθνική, η οποία από την επόμενη χρονιά έγινε ερασιτεχνική και έτσι μέχρι το 2019 της Σούπερ Λιγκ και Φούτμπολ Λιγκ, ενώ από το 2019 συμμετέχουν και οι κυπελλούχοι των τοπικών Ε.Π.Σ.

Στις πρώτες διοργανώσεις και μέχρι περίπου τη δεκαετία του ‘60 τα ζευγάρια μέχρι και τα ημιτελικά κάθε διοργάνωσης προέκυπταν με γεωγραφικά κριτήρια έτσι ώστε να αποφεύγονται οι πολλές μετακινήσεις.

Έως το 1963-64 εάν ένας αγώνας έληγε ισόπαλος ακολουθούσε παράταση και αν δεν προέκυπτε και πάλι νικητής γινόταν επαναληπτικός στην έδρα του φιλοξενούμενου. Στην περίπτωση νέας ισοπαλίας ακολουθούσε κλήρωση. Εκείνη τη χρονιά, ο ημιτελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 1-1 στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας διακόπηκε καθώς φίλοι και των δύο ομάδων μπήκαν στο γήπεδο προκαλώντας σοβαρότατες ζημιές καθώς πίστευαν ότι το ματς ήταν κανονισμένο να λήξει ισόπαλο έτσι ώστε να γίνει επαναληπτικός για εισπρακτικούς λόγους. Έτσι, η ΕΠΟ αποφάσισε να καταργήσει τον επαναληπτικό, και έτσι μετά από ένα ισόπαλο παιχνίδι γινόταν κλήρωση.

Το τρόπαιο του 1969 κατέληξε στον Παναθηναϊκό μετά από στρίψιμο κέρματος (Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 1-1 κανονικός αγώνας και παράταση), για μοναδική φορά στην ιστορία του θεσμού. Έτσι, από την περίοδο 1969-70 καθιερώνεται η διαδικασία των πέναλτι για κάθε αγώνα που λήγει ισόπαλος. Στην πορεία, εισήχθησαν οι διπλοί αγώνες και ο κανονισμός των εκτός έδρας γκολ. Το 1979 στα προημιτελικά και τα ημιτελικά, το 1980 στη φάση των «16» και το 1983 στους «32». Για δύο χρονιές, το 1991 και 1992 ο τελικός ήταν επίσης διπλός αγώνας. Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 επίσης εισήχθησαν και οι προκριματικοί όμιλοι, οι οποίοι εφαρμόστηκαν τόσο στα μέσα της δεκαετίας του ’90 όσο και στις αρχές εκείνης του ’00, αλλά και στα μέσα της δεκαετίας του 2010. Μέχρι σήμερα, ανά κάποιες χρονιές το σύστημα αλλάζει.

Έως και τη φετινή χρονιά, 84 διαφορετικές ομάδες έφτασαν έστω μία φορά μέχρι και την προημιτελική φάση, εκ των οποίων 27 στα ημιτελικά, 19 στον τελικό και 11 κατέκτησαν το τρόπαιο.

Οι προηγούμενοι τελικοί, οι σκόρερ, τα γήπεδα και ο προπονητής του νικητή:

1932 08/11/1931 ΑΕΚ – Άρης 5-3 | Θέμος Ασδέρης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(5′ Hλιάσκος, 8′, 65′ Mπαλτάς, 70′ αυτ. Oικονόμου, 78′ Nεγρεπόντης – 40′, 43′, 80′ Kίτσος)

1933 05/02/1933 Εθνικός Πειραιά  – Άρης 2-2 | Γιαν Κοψίβα (Τσεχοσλοβακία) | Άρη
(30′ I. Tσιριτάκης, 47′ Δεληγιώργης – 25′ Aγγελάκης, 65′ Kίτσος)

1933 25/03/1933 Εθνικός Πειραιά  – Άρης 2-1 (επαναληπτικός) | Γιαν Κοψίβα (Τσεχοσλοβακία) | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(54′ I. Tσιριτάκης, 55′ Aλεξόπουλος – 48′ Kαλτέκης Λεωφόρος Αλεξάνδρας)

1934 Δεν διεξήχθη

1935 Δεν διεξήχθη

1936 Δεν διεξήχθη

1937 Δεν διεξήχθη

1938 Δεν διεξήχθη

1939 28/05/1939 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-1 | Κώστας Νεγρεπόντης | Νέα Φιλαδέλφεια
(43′ Xατζησταυρίδης, 73′ Mανέτας – 31′ Iωαννίδης)

1940 02/06/1940 Παναθηναϊκός – Άρης 3-1 | Δημήτρης Δημητριάδης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(9′ K. Mπαλτάσης, 10′ Tριανταφύλλης, 13′ Mηγιάκης – 61′ Xατζηνικολάου)

1941 Δεν διεξήχθη

1942 Δεν διεξήχθη

1943 Δεν διεξήχθη

1944 Δεν διεξήχθη

1945 Δεν διεξήχθη

1946 Δεν διεξήχθη

1947 08/06/1947 Ολυμπιακός – Ηρακλής 5-0 | Θέμος Ασδέρης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(13′, 31′, 78′ Bάζος, 17′ Ν. Bασιλείου, 79′ Xατζησταυρίδης)

1948 20/06/1948 Παναθηναϊκός – ΑΕΚ 2-1 | Αντώνης Μηγιάκης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(16′, 49′ Σίμος – 20′ Mαρόπουλος)

1949 19/06/1949 ΑΕΚ – Παναθηναϊκός 1-1 (2-1 παρ.) | Τζακ Μπίμπι (Αγγλία) | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(38′, 105′ Πατάκας – 69′ Φυλακτός)

1950 28/05/1950 ΑΕΚ – Άρης 4-0 | Τζακ Μπίμπι (Αγγλία) | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(6′ Mαρόπουλος, 45′ Γούλιος, 63′, 67′ Kουντούρης)

1951 11/03/1951 Ολυμπιακός – ΠΑΟΚ 4-0 | Βαγγέλης & Γιάννης Χέλμης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(27′ Mουράτης, 66′ Δαρίβας, 75′, 80′ Δρόσος)

1952 01/06/1952 Ολυμπιακός – Πανιώνιος 2-2 | Βαγγέλης & Γιάννης Χέλμης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(30′ Kοπανίδης, 90′ Δρόσος – 34′, 60′ Tσολιάς)

1952 15/06/1952 Ολυμπιακός – Πανιώνιος 2-0 (επαναληπτικός) | Βαγγέλης & Γιάννης Χέλμης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(5′ Δαρίβας, 68′ Kανσός)

1953 17/05/1953 Ολυμπιακός – ΑΕΚ 3-2 | Βαγγέλης & Γιάννης Χέλμης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(20′ Kοπανίδης, 37′ Kανσός, 79′ Δαρίβας – 83′ Σεραφείδης, 88′ Kανάκης)

1954 23/05/1954 Ολυμπιακός – Δόξα Δράμας 2-0 | Βαγγέλης & Γιάννης Χέλμης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(31′ Δρόσος, 38′ Δαρίβας)

1955 12/06/1955 Παναθηναϊκός – ΠΑΟΚ 2-0 | Σβέντισλαβ Γκλίσοβιτς (Γιουγκοσλαβία) | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(24′ Kουρτζίδης, 31′ Πανάκης)

1956 24/06/1956 ΑΕΚ – Ολυμπιακός 2-1 | Κώστας Νεγρεπόντης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(22′ Xανιώτης, 67′ Kανάκης – 26′ Δαρίβας)

1957 08/09/1957 Ολυμπιακός – Ηρακλής 2-0 | Κώστας Ζώγας | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(38′ Kοτρίδης, 73′ Yφαντής)

1958 30/07/1958 Ολυμπιακός – Δόξα Δράμας 5-1 | Τίμπορ Κέμενι (Ουγγαρία) | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(22′ Γκαβέζος, 43′ Mπέμπης, 63′, 87′ Πολυχρονίου, 89′ Yφαντής – 52′ Nαλμπάντης)

1959 05/07/1959 Ολυμπιακός – Δόξα Δράμας 2-1 | Μπρούνο Βάλε (Ιταλία) | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(52′ Yφαντής, 59′ Mπέμπης – 47′ Γεωργιάδης)

1960 07/08/1960 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 1-1 | Τζίνα Σιμονόφσκι (Γιουγκοσλαβία) | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(50′ Mπέμπης – 17′ Παπαεμμανουήλ)

1960 11/09/1960 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 3-0 (επαναληπτικός) | Τζίνα Σιμονόφσκι (Γιουγκοσλαβία) | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(25′, 35′ Πολυχρονίου, 82′ Σιδέρης)

1961 27/06/1952 Ολυμπιακός – Πανιώνιος 2-0 | Τζίνα Σιμονόφσκι (Γιουγκοσλαβία) | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(34′ K. Παπάζογλου, 69′, 88′ Σιδέρης)

1962 27/06/1962 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός Διεκόπη* |Νέα Φιλαδέλφεια

1963 18/07/1963 Ολυμπιακός – Πιερικός 3-0 | Γιάννης Χέλμης | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(30′ Πολυχρονίου, 39′ Aρ. Παπάζογλου, 65′ Σιδέρης)

1964 Δεν έγινε τελικός**

1965 14/07/1965 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 1-0 | Μάρτον Μπούκοβι (Ουγγαρία) | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(5′ Σιδέρης)

1966 ΑΕΚ – Ολυμπιακός 2-0 α.α.***

1967 21/07/1967 Παναθηναϊκός – Πανιώνιος 1-0 | Στέφαν Μπόμπεκ (Γιουγκοσλαβία) | Νέα Φιλαδέλφεια
(56′ Γραμμός)

1968 09/07/1968 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 1-0 | Θανάσης Σούλης Κίνλεϋ | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(75′ Π. Bασιλείου)

1969 09/07/1969 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 1-1, κλήρωση**** | Λάκης Πετρόπουλος | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(55′ Δομάζος – 49′ Σιδέρης)

1970 28/06/1970 Άρης – ΠΑΟΚ 1-0 | Μίλοβαν Τσίριτς (Γιουγκοσλαβία) | Καυτανζόγλειο
(8′ Kεραμιδάς)

1971 06/06/1971 Ολυμπιακός – ΠΑΟΚ 3-1 | Γιώργος Δαρίβας | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(18′ Aγγελής, 43′ Γιούτσος, 81′ Παμπουλής – 47′ Σαράφης)

1972 05/07/1972 ΠΑΟΚ – Παναθηναϊκός 2-1 | Λες Σάνον (Αγγλία) | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(2′, 88′ Kούδας – 89′ Παπαδημητρίου)

1973 17/06/1973 Ολυμπιακός – ΠΑΟΚ 1-0 | Λάκης Πετρόπουλος | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(46′ Aγγελής)

1974 16/06/1974 ΠΑΟΚ – Ολυμπιακός 2-2 (4-3 πέν) | Λες Σάνον (Αγγλία) | Νέα Φιλαδέλφεια
(50′ Παρίδης, 72′ Aσλανίδης – 19′ Tριαντάφυλλος, 79′ Kρητικόπουλος)

1975 18/06/1975 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 1-0 | Γιώργος Δαρίβας | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(35′ Δαβουρλής)

1976 09/06/1976 Ηρακλής – Ολυμπιακός 4-4 (6-5 πέν) | Λες Σάνον (Αγγλία) | Νέα Φιλαδέλφεια
(25′, 102′ Xατζηπαναγής, 72′ Kουσουλάκης, 111′ Γκέσιος – 60′ Σιώκος, 81′ Bιέρα, 115′ Kαραβίτης, 119′ Γκλέζος)

1977 22/06/1977 Παναθηναϊκός – ΠΑΟΚ 2-1 | Κάζιμιρ Γκόρσκι (Πολωνία) | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(29′ Παπαδημητρίου, 83′ Bακάλης – 43′ Tερζανίδης)

1978 04/06/1978 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-0 | Ζλάτκο Τσαϊκόφσκι (Γιουγκοσλαβία) | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(56′ Mπάγεβιτς, 80′ Mαύρος)

1979 25/05/1980 Πανιώνιος – ΑΕΚ 3-1 | Πάνος Μάρκοβιτς | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(51′ Aναστόπουλος, 67′ Λίμα, 84′ Παθιακάκης – 3′ Τάσος)

1980 21/06/1980 Καστοριά – Ηρακλής 5-2 | Σάββας Βασιλειάδης | Νέα Φιλαδέλφεια
(41′ Σημαιοφορίδης, 49′ Δίντσικος, 70′, 87′, 90′ Tσιρώνης – 16′ Kαλαμπάκας, 80′ Mαυροδουλάκης)

1981 21/06/1981 Ολυμπιακός – ΠΑΟΚ 3-1 | Κάζιμιρ Γκόρσκι (Πολωνία) | Νέα Φιλαδέλφεια
(19′ αυτ. Δαμανάκης, 61′ Oρφανός, 90′ Kουσουλάκης – 62′ Δαμανάκης)

1982 19/06/1982 Παναθηναϊκός – Λάρισα 1-0 | Λάκης Πετρόπουλος | Νέα Φιλαδέλφεια
(49′ Xαραλαμπίδης)

1983 29/06/1983 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-0 | Χέλμουτ Σενέκοβιτς (Αυστρία) | ΟΑΚΑ
(27′ Mαύρος, 80′ Bλάχος)

1984 06/06/1984 Παναθηναϊκός – Λάρισα 2-0 | Γιάτσεκ Γκμοχ (Πολωνία) | ΟΑΚΑ
(18′ αυτ. Γκαλίτσιος, 38′ Aντωνίου)

1985 22/06/1985 Λάρισα – ΠΑΟΚ 4-1 | Αντρέι Στρεϊλάου (Πολωνία) | ΟΑΚΑ
(39′, 73′ Zιώγας, 47′ Kμιέτσικ, 78′ Bαλαώρας – 55′ Σκαρτάδος)

1986 28/05/1986 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 4-0 | Πιέτρ Πάκερτ (Τσεχοσλοβακία) | ΟΑΚΑ
(24′ Bλάχος, 52′ Xρ. Δημόπουλος, 57′, 72′ Σαραβάκος)

1987 21/06/1987 ΟΦΗ – Ηρακλής 1-1 (3-1 πέν) | Ευγένιος Γκέραρντ (Ολλανδία) | ΟΑΚΑ
(34′ Xαραλαμπίδης – 30′ Kωφίδης)

1988 08/05/1988 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 2-2 (4-3 πέν) | Γκίντερ Μπένγκτσον (Σουηδία) | ΟΑΚΑ
(31′ Σαραβάκος, 101′ Xρ. Δημόπουλος – 59′, 96′ Φούνες)

1989 11/05/1989 Παναθηναϊκός – Πανιώνιος 3-1 | Γκίντερ Μπένγκτσον (Σουηδία) | ΟΑΚΑ
(8′ Mαυρίδης, 44′ Xρ. Δημόπουλος, 48′ Σαραβάκος – 36′ Zάκκας)

1990 17/05/1990 Ολυμπιακός – ΟΦΗ 4-2 | Ίμρε Κόμορα (Ουγγαρία) | ΟΑΚΑ
(12′, 69′ Tσαλουχίδης, 29′, 89′ Nτέταρι – 48′ Bλαστός, 53′ Tσίμπος)

1991 15/05/1991 Αθηναϊκός – Παναθηναϊκός 0-3 | Βασίλης Δανιήλ | Λεωφόρος Αλεξάνδρας
(70′ Kουρμπανάς, 78′ Bαζέχα, 88′ Bλάχος)

1991 22/05/1991 Παναθηναϊκός – Αθηναϊκός 2-1 | Βασίλης Δανιήλ | ΟΑΚΑ
(71′ Σαραβάκος, 84′ Kουρμπανάς – 44′ Zώταλης)

1992 20/05/1992 ΠΑΟΚ – Ολυμπιακός 1-1 | Όλεγκ Μπλαχίν (Ουκρανία) | Τούμπας
(52′ Σκαρτάδος – 63′ Tσαλουχίδης)

1992 27/05/1992 Ολυμπιακός – ΠΑΟΚ 2-0 | Όλεγκ Μπλαχίν (Ουκρανία) | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(21′ Λιτόφτσενκο, 62′ Tσαλουχίδης)

1993 12/05/1993 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 1-0 | Ίβιτσα Όσιμ (Βοσνία) | ΟΑΚΑ
(13′ Bαζέχα)

1994 20/04/1994 Παναθηναϊκός – ΑΕΚ 2-2 (3-3 παρ, 4-2 πέν) | Χουάν Ραμόν Ρότσα (Αργεντινή) | ΟΑΚΑ
(32′ Bαζέχα, 53′ αυτ. Mανωλάς, 116′ Mάρκος – 72′, 95′ Aλεξανδρής, 77′ Δημητριάδης)

1995 19/04/1995 Παναθηναϊκός – ΑΕΚ 0-0 (1-0 παρ) | Χουάν Ραμόν Ρότσα (Αργεντινή) | ΟΑΚΑ
(113′ Bαζέχα)

1996 15/05/1996 ΑΕΚ – Απόλλων 7-1 | Ντούσαν Μπάγεβιτς (Βοσνία) | ΟΑΚΑ
(11′, 34′ Mπατίστα, 22′, 48′, 76′ Tσιάρτας, 60′ Kετσπάγια, 89′ Kωστής – 78′ Mπάρνιακ)

1997 16/04/1997 ΑΕΚ – Παναθηναϊκός 0-0 (5-3 πέν) | Πέτρος Ραβούσης | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης

1998 29/04/1998 Πανιώνιος – Παναθηναϊκός 1-0 | Χρήστος Εμβολιάδης | Στάδιο Γ. Καραϊσκάκης
(53′ Nαλιτζής)

1999 05/05/1999 Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 2-0 | Ντούσαν Μπάγεβιτς (Βοσνία) | ΟΑΚΑ
(54′ Mαυρογενίδης, 89′ Oφορίκουε)

2000 10/05/2000 ΑΕΚ – Ιωνικός 3-0 | Γιάννης Παθιακάκης | ΟΑΚΑ
(38′ Nικολαΐδης, 77′ Πέτκοφ, 81′ Mαλαδένης)

2001 12/05/2001 ΠΑΟΚ – Ολυμπιακός 4-2 | Ντούσαν Μπάγεβιτς (Βοσνία) | Νέα Φιλαδέλφεια
(4′ Eγκωμίτης, 32′ B. Mπορμπόκης, 46′ Γ.X. Γεωργιάδης, 85′ Nαλιτζής – 78′ Tζόρτζεβιτς, 92′ Xούτος)

2002 25/04/2002 ΑΕΚ – Ολυμπιακός 2-1 | Φερνάντο Σάντος (Πορτογαλία) | ΟΑΚΑ
(52′ Σ. Kωνσταντινίδης, 82′ Ι. Ίβιτς – 70′ Tζιοβάνι)

2003 17/05/2003 ΠΑΟΚ – Άρης 1-0 | Άγγελος Αναστασιάδης | Τούμπας
(24′ Γ.Χ. Γεωργιάδης)

2004 08/05/2004 Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός 3-1 | Ιτζάκ Σουμ (Ισραήλ) | Νέα Σμύρνη
(3′ Δ. Παπαδόπουλος, 68′, 80′ Kωνσταντίνου – 65′ Tζιοβάνι )

2005 21/05/2005 Ολυμπιακός – Άρης 3-0 | Ντούσαν Μπάγεβιτς (Βοσνία) | Παμπελοποννησιακό
(56′, 90′ Τζόρτζεβιτς, 70′ Ριβάλντο)

2006 10/05/2006 Ολυμπιακός – ΑΕΚ 3-0 | Τροντ Σόλιντ (Νορβηγία) | Παγκρήτιο
(61′ Κωνσταντίνου, 71′ αυτ. Βλ. Ίβιτς, 90′ Καστίγιο)

2007 05/05/2007 Λάρισα – Παναθηναϊκός 2-1 | Γιώργος Δώνης | Πανθεσσαλικό
(3′ Κόζλεϊ, 82′ Αντσουέ – 44′ Δ. Παπαδόπουλος)

2008 17/05/2008 Ολυμπιακός – Άρης 2-0 | Χοσέ Σεγούρα (Ισπανία) | Καυτανζόγλειο
(33′ Κοβάσεβιτς, 54′ Ζεβλάκοφ)

2009 02/05/2009 Ολυμπιακός – ΑΕΚ 3-3 (4-4 παρ, 15-14 πέν) | Ερνέστο Βαλβέρδε (Ισπανία) | ΟΑΚΑ
(46′, 90’+5 Ντάρμπισαϊρ, 70′ Ντουντού, 101′ Γκαλέτι – 4′, 8′ Μπλάνκο, 90′, 107′ Σκόκο)

2010 24/04/2010 Παναθηναϊκός – Άρης 1-0 | Νίκος Νιόπλιας | ΟΑΚΑ
(64′ Λέτο)

2011 30/04/2011 ΑΕΚ – Ατρόμητος 3-0 | Μανόλο Χιμένεθ (Ισπανία) | ΟΑΚΑ
(28′ Λυμπερόπουλος, 78′ Μπάχα, 85′ Καφές)

2012 28/04/2012 Ολυμπιακός – Ατρόμητος 1-1 (2-1 πέν) | Ερνέστο Βαλβέρδε (Ισπανία) | ΟΑΚΑ
(29′ Τζιμπούρ, 119′ Φουστέρ – 76′ Ιγκλέσιας)

2013 11/05/2013 Ολυμπιακός – Αστέρας Τρίπολης 1-1 (3-1 πέν) | Μίτσελ Γκονζάλες (Ισπανία) | ΟΑΚΑ
(42′ Φουστέρ, 98′ Τζιμπούρ, 119′ πεν. Αμπντούν – 13′ Ράγιος)

2014 26/04/2014 Παναθηναϊκός – ΠΑΟΚ 4-1 | Γιάννης Αναστασίου | ΟΑΚΑ
(15′, 50′, 88′ Μπεργκ, 54′ Καρέλης – 70′ πεν. Βούκιτς)

2015 23/05/2015 Ολυμπιακός – Ξάνθη 3-1 | Βίτορ Περέιρα (Πορτογαλία) | ΟΑΚΑ
(45′ Χάρα, 63′ Ντομίνγκες, 80′ Φορτούνης – 87′ Καπετάνος)

2016 17/05/2016 ΑΕΚ – Ολυμπιακός 2-1 | Στέλιος Μανωλάς | ΟΑΚΑ
(39′ Μάνταλος, 51′ Τζιμπούρ – 84′ Ντομίνγκες)

2017 06/05/2017 ΠΑΟΚ – ΑΕΚ 2-1 | Βλάνταν Ίβιτς (Σερβία) | Πανθεσσαλικό
(24′ Μπίσεσβαρ, 81′ Ενρίκε – 26′ Χριστοδουλόπουλος)

2018 12/05/2018 ΠΑΟΚ – ΑΕΚ 2-0 | Ραζβάν Λουτσέσκου (Ρουμανία) | ΟΑΚΑ
(61′ Βιεϊρίνια, 92′ Πέλκας)

2019 11/05/2019 ΠΑΟΚ – ΑΕΚ 1-0 | Ραζβάν Λουτσέσκου (Ρουμανία) | ΟΑΚΑ
(45’+1 Άκπομ)

2020 12/09/2020 Ολυμπιακός – ΑΕΚ 1-0 | Πέδρο Μαρτίνς (Πορτογαλία) | Πανθεσσαλικό
(9′ Ραντζέλοβιτς)

2021 22/05/2021 ΠΑΟΚ – Ολυμπιακός 2-1 | Πάμπλο Γκαρσία (Ουρουγουάη) | ΟΑΚΑ
(35′ πέν. Βιεϊρίνια, 90′ Κρμέντσικ – 50′ Εμβιλά)

2022 21/05/2022 Παναθηναϊκός – ΠΑΟΚ 1-0 | Ιβάν Γιοβάνοβιτς (Σερβία) | ΟΑΚΑ
(34′ πεν. Αϊτόρ)

2023 24/05/2023 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-0 | Ματίας Αλμέιδα (Αργεντινή) | Πανθεσσαλικό
(26′ Μουκουντί, 90’+2′ Πάολο Φερνάντες)

2024 25/05/2024 Παναθηναϊκός – Άρης 1-0 | Χρήστος Κόντης | Πανθεσσαλικό
(90’+6′ Βαγιαννίδης)

* Διεκόπη στο 97’ λόγω σκότους και δε συνεχίστηκε
** Η ΑΕΚ είχε προκριθεί στον τελικό όμως ο ημιτελικός ΟΣΦΠ-ΠΑΟ διεκόπη λόγω επεισοδίων και ακυρώθηκε η διοργάνωση
*** Ο ΟΣΦΠ αρνήθηκε να παίξει στον τελικό
**** Στο στρίψιμο του κέρματος ο ΠΑΟ

Στατιστικά

Οι τροπαιούχοι και οι φιναλίστ

	Κυπ	Φιν	Χρονιές Κατάκτησης	Χρονιές Φιναλίστ
Ολυμπιακός	28	14	1947, 1951, 1952, 1953, 1954, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1963, 1965, 1968, 1971, 1973, 1975, 1981, 1990, 1992, 1999, 2005, 2006, 2008, 2009, 2012, 2013, 2015, 2020	1956, 1962, 1966, 1969, 1974, 1976, 1986, 1988, 1993, 2001, 2002, 2004, 2016, 2021
Παναθηναϊκός	20	11	1940, 1948, 1955, 1967, 1969, 1977, 1982, 1984, 1986, 1988, 1989, 1991, 1993, 1994, 1995, 2004, 2010, 2014, 2022, 2024	1949, 1960, 1962, 1965, 1968, 1972, 1975, 1997, 1998, 1999, 2007
ΑΕΚ	16	11	1932, 1939, 1949, 1950, 1956, 1964, 1966, 1978, 1983, 1996, 1997, 2000, 2002, 2011, 2016, 2023	1948, 1953, 1979, 1994, 1995, 2006, 2009, 2017, 2018, 2019, 2020
ΠΑΟΚ	8	15	1972, 1974, 2001, 2003, 2017, 2018, 2019, 2021	1939, 1951, 1955, 1970, 1971, 1973, 1977, 1978, 1981, 1983, 1985, 1992, 2014, 2022, 2023
Πανιώνιος	2	4	1979, 1998	1952, 1961, 1967, 1989
Λάρισα	2	2	1985, 2007	1982, 1984
Άρης	1	9	1970	1932, 1933, 1940, 1950, 2003, 2005, 2008, 2010, 2024
Ηρακλής	1	4	1976	1947, 1957, 1980, 1987
ΟΦΗ	1	1	1987	1990
Εθνικός Πειραιά	1	–	1933	–
Καστοριά	1	–	1980	–
Δόξα Δράμας	–	3	–	1954, 1958, 1959
Ατρόμητος	–	2	–	2011, 2012
Πιερικός	–	1	–	1963
Αθηναϊκός	–	1	–	1991
Απόλλων Σμύρνης	–	1	–	1996
Ιωνικός	–	1	–	2000
Αστέρας Τρίπολης	–	1	–	2013
Ξάνθη	–	1	–	2015

Στον αριθμό των παρουσιών των Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού ως φιναλίστ, περιλαμβάνονται και οι συμμετοχές τους στον τελικό του 1962, ο οποίος διακόπηκε και δεν ανέδειξε νικητή.

Τα γκολ των τελικών

-Συνολικά στους τελικούς του Κυπέλλου Ελλάδας έχουν σημειωθεί 257 γκολ. Από αυτά, τα 251 τα έχουν πετύχει 166 παίκτες, τα 5 ήταν αυτογκόλ και τα 2 ήταν «χάρτινα». Αυτά της ΑΕΚ στον τελικό του 1966, που νίκησε χωρίς αγώνα.

-Πέντε ποδοσφαιριστές έχουν πετύχει «χατ-τρικ» σε τελικό Κυπέλλου. Ο Νίκος Κίτσος του Άρη το 1932, ο Γιάννης Βάζος του Ολυμπιακού το 1947, ο Τάκης Τσιρώνης της Καστοριάς το 1980, ο Βασίλης Τσιάρτας της ΑΕΚ το 1996 και ο Μάρκους Μπεργκ το 2014.

-Ο Ηλίας Ηλιάσκος της ΑΕΚ πέτυχε το 1932 το πρώτο γκολ στην ιστορία των τελικών του Κυπέλλου Ελλάδας, ο Γιώργος Δαρίβας του Ολυμπιακού το 50ο το 1953, ο Αχιλλέας Ασλανίδης του ΠΑΟΚ το 100ο το 1974, ο Χρήστος Δημόπουλος του Λεωφόρος Αλεξάνδρας το 150ο το 1988 και ο Τζιοβάνι Σίλβα Ντε Ολιβέιρα του Ολυμπιακού το 200ο το 2002.

-Ο πρώτος παίκτης που σκόραρε με δύο διαφορετικές ομάδες σε τελικό Κυπέλλου ήταν ο Αλέκος Χατζησταυρίδης, το 1939 με την ΑΕΚ και το 1947 με τον Ολυμπιακό. Έκτοτε ακολούθησαν άλλοι πέντε, ο Βαγγέλης Κουσουλάκης με Ηρακλή και Ολυμπιακό, ο Γρηγόρης Χαραλαμπίδης με Παναθηναϊκό και ΟΦΗ, ο Βαγγέλης Βλάχος με ΑΕΚ και Παναθηναϊκό, ο Δημήτρης Ναλιτζής με Πανιώνιο και ΠΑΟΚ και ο Μιχάλης Κωνσταντίνου με Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό.

-Τα πέντε αυτογκόλ σε τελικούς Κυπέλλου έχουν σημειώσει οι Οικονόμου του Άρη το 1932, Δαμανάκης του ΠΑΟΚ το 1981, Γκαλίτσιος της Λάρισας το 1984, Μανωλάς της ΑΕΚ το 1994 και Βλάνταν Ίβιτς της ΑΕΚ το 2006.

-Πρώτος σκόρερ των τελικών είναι ο Γιώργος Σιδέρης με 6 τέρματα σε 6 συμμετοχές του σε τελικούς. Σκόραρε το 1960 (κανένα στον πρώτο τελικό, ένα στον επαναληπτικό), 1961 (δύο), 1963 (ένα), 1965 (ένα), 1968 (δεν σκόραρε), 1969 (ένα). Κατέκτησε πέντε Κύπελλα (εκτός του 1969).

 

Οι προπονητές

-Στους 80 τελικούς που έχουν διεξαχθεί, ο προπονητής της νικήτριας ομάδας ήταν Έλληνας στους 31 (ποσοστό 39,24%). Ενώ τους υπόλοιπους 49 τελικούς (ποσοστό 62,02%) κατέκτησαν ξένοι προπονητές.

-Στους τελικούς που κατέκτησε ξένος προπονητής, αυτός ήταν: Άγγλος (5), Γιουγκοσλάβος (5), Βόσνιος (5), Ισπανός (5), Πολωνός (4), Ούγγρος (3), Πορτογάλος (3), Αργεντινός (3), Σέρβος (3),  Τσεχοσλοβάκος (2), Σουηδός (2), Ρουμάνος (2), Σέρβος (3),  Ιταλός (1), Αυστριακός (1), Ολλανδός (1), Ουκρανός (1), Ισραηλινός (1), Νορβηγός (1), Ουρουγουανός (1). (Στις παρενθέσεις αναφέρονται οι τίτλοι, όχι οι προπονητές. Μιας και δεν πρόκειται απαραίτητα και για διαφορετικούς προπονητές, καθώς πολλοί εξ αυτών κατέκτησαν τον τίτλο παραπάνω από μία φορές)

-Πρώτος ξένος προπονητής που κατέκτησε Κύπελλο Ελλάδας, ήταν ο Τσεχοσλοβάκος Γιαν Κοψίβα το 1933 με τον Εθνικό.

-Ο πολυνίκης προπονητής είναι ο Γιάννης Χέλμης, ο οποίος τη δεκαετία του ’50, αλλά και το 1963, οδήγησε τον Ολυμπιακό πέντε φορές στην κατάκτηση του τροπαίου. Τον ακολουθεί ο Ντούσαν Μπάγεβιτς με 4 τρόπαια.

-Οι δύο προπονητές του τελικού του 2024, ως ποδοσφαιριστές υπήρξαν συμπαίκτες, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά. Συγκεκριμένα, οι Χρήστος Κόντης (Παναθηναϊκός) και Άκης Μάντζιος (Άρης), ως ποδοσφαιριστές υπήρξαν συμπαίκτες στον Πανιώνιο.

Τα ρεκόρ του Μπάγεβιτς και του Σαργκάνη

Ο Ντούσαν Μπάγεβιτς ως ποδοσφαιριστής έχει κατακτήσει μόνο μία φορά το Κύπελλο Ελλάδας (1978 με την ΑΕΚ), ωστόσο ως προπονητής πέτυχε ένα μοναδικό ρεκόρ. Έγινε ο πρώτος που οδήγησε σε τελικό τέσσερις διαφορετικές ομάδες, την ΑΕΚ, τον Ολυμπιακό, τον ΠΑΟΚ και τον Άρη. Επιπλέον, το κατέκτησε με τις τρεις από αυτές (μόνο με τον Άρη δεν το κατάφερε) κάτι που επίσης είναι ρεκόρ.

Ο Νίκος Σαργκάνης είναι ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που έχει παίξει σε τελικό Κυπέλλου Ελλάδας με τέσσερις διαφορετικές ομάδες, την Καστοριά, τον Ολυμπιακό, τον Παναθηναϊκό και τον Αθηναϊκό και κατέκτησε το τρόπαιο με τις τρεις (το έχασε με τον Αθηναϊκό).

Τα γήπεδα των τελικών

Ο τελικός του Κυπέλλου θα διεξαχθεί στο ΟΑΚΑ ξανά μετά το 2022, με το στάδιο στην Καλογρέζα να έχει και την πλειοψηφία των τελικών (28 μονούς & 1 αγώνα διπλού). Ακολουθούν το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας με 18 (συν τον έναν διπλό του 1991) τελικούς, το (παλαιό) Στάδιο Καραϊσκάκη 15 (μαζί με τον επαναληπτικό του 1960 και τον διπλό του 1992). Τελικοί έχουν διεξαχθεί επίσης στο παλαιό γήπεδο της ΑΕΚ, στο γήπεδο της Τούμπας, στο Καυτανζόγλειο, το Χαριλάου και της Νέας Σμύρνης. Την τελευταία δεκαετία, οι τελικοί «μοιράζονται» ανάμεσα στο ΟΑΚΑ και το Πανθεσσαλικό Στάδιο του Βόλου, το οποίο έχει φιλοξενήσει συνολικά 5 τελικούς.

Σημαντικό είναι επίσης το στοιχείο, πως ο συντριπτικός αριθμός των τελικών έχουν γίνει σε γήπεδα της Αθήνας (68 στους 79 μονούς τελικούς) με το ποσοστό να φτάνει το 86%.

Αναλυτικά (μαζί με τον φετινό):

ΟΑΚΑ (29): 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990, 1991 (Β’), 1993, 1994, 1995, 1996, 1999, 2000, 2002, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2018, 2019, 2021, 2022, 2025

Λεωφόρος Αλεξάνδρας (19):1932, 1933 (επαναληπτικός), 1940, 1947, 1948, 1949, 1950, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1959, 1960, 1961, 1963, 1968, 1991 (Α’)

Στάδιο Καραϊσκάκη (παλαιό) (15): 1957, 1958, 1960 (επαναληπτικός), 1965, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1977, 1978, 1979, 1992 (Β’), 1997, 1998

Νέα Φιλαδέλφεια (παλαιό) (9): 1939, 1962, 1967, 1974, 1976, 1980, 1981, 1982, 2001

Πανθεσσαλικό (5): 2007, 2017, 2020, 2023, 2024

Τούμπα (2): 1992 (Α’), 2003

Καυτανζόγλειο (2): 1970, 2008

Χαριλάου (1): 1933

Νέα Σμύρνη (1): 2004

Παμπελοποννησιακό (1): 2005

Παγκρήτιο (1): 2006

Αξιοσημείωτα των τελικών

• Ο πολυνίκης Ολυμπιακός δημιούργησε τη δική του «δυναστεία» στη διοργάνωση, αφού πέρα από τις 40 παρουσίες σε τελικό και τις 27 κατακτήσεις του τροπαίου, έχει να επιδείξει ένα σερί τεσσάρων κατακτήσεων (1951-1954) και άλλο ένα σερί πέντε κατακτήσεων (1957-1961), ενώ έχει και το ρεκόρ συνεχόμενων παρουσιών σε τελικό (8) από το 1956 έως και το 1963. Το 1964 ο τελικός δεν έγινε, το 1965 ξαναπήρε το τρόπαιο και το 1966 ήταν πάλι φιναλίστ, αλλά δεν κατέβηκε να αγωνιστεί. Θα μπορούσε δηλαδή να διευρύνει το σερί. Ακόμη, από το 1951 έως το 1969 εμφανίζεται 16 φορές σε τελικό και κατακτά 12 φορές το τρόπαιο. Ενδεικτικό της κυριαρχίας του στη διοργάνωση εκείνα τα χρόνια είναι πως σε ολόκληρη τη δεκαετία του ΄50 απουσίασε μόνο από έναν τελικό (1955) και από έναν τη δεκαετία του ΄60 (1967).
• Το 1931-32, στην πρώτη διοργάνωση του Κυπέλλου από την ΕΠΟ με πρώτη νικήτρια την ΑΕΚ, όλοι οι αγώνες διεξήχθησαν το ημερολογιακό έτος 1931.
• Το 1948 (Παναθηναϊκός-ΑΕΚ), ήταν ο πρώτος τελικός που δεν μετείχε ομάδα της Θεσσαλονίκης.
• Το 1954 (Ολυμπιακός-Δόξα Δράμας), συμμετέχει για πρώτη φορά ομάδα της περιφέρειας).
• Τρεις φορές κατά τα παρελθόν χρειάστηκε να γίνει επαναληπτικός αγώνας, καθώς δεν υπήρχε τότε η διαδικασία των πέναλτι, όταν τελείωνε ισόπαλη και η παράταση. Το 1933 (Εθνικός-Άρης), το 1952 (Ολυμπιακός-Πανιώνιος) και το 1960 (Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός). Άλλη μια φορά, το 1949 (ΑΕΚ-Παναθηναϊκός), ο πρώτος αγώνας είναι σαν να μην έγινε ποτέ, αφού διεκόπη στην παράταση (0-0) επειδή είχε νυχτώσει και δύο εβδομάδες αργότερα ξανάγινε από την αρχή.
• Το 1962 διεκόπη ο επεισοδιακός τελικός Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός στην παράταση (0-0) επειδή, λόγω των απανωτών καθυστερήσεων, είχε πλέον νυχτώσει, και δεν επαναλήφθηκε ποτέ, οπότε δεν υπάρχει κυπελλούχος εκείνη τη χρονιά, ενώ το 1964 διεκόπη ο ημιτελικός των δύο ομάδων, πάλι στην παράταση (1-1), λόγω εισβολής των φιλάθλων στον αγωνιστικό χώρο. Τότε δεν απονεμήθηκε ο τίτλος, ωστόσο κάποια χρόνια αργότερα η ΕΠΟ αναγνώρισε αυτό το τρόπαιο στην ΑΕΚ, η οποία είχε προκριθεί στον τελικό αποκλείοντας τον Πιερικό.
• Το 1966 η ΑΕΚ πέρασε στον τελικό με μηδενισμό της Καβάλας και ο άλλος φιναλίστ Ολυμπιακός διαμαρτυρήθηκε έντονα, με αποτέλεσμα να μην κατέβει στον τελικό, ο οποίος είχε προγραμματιστεί να γίνει Ιούλιο, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του προπονητή των «ερυθρολεύκων», Μάρτον Μπούκοβι.
• Το 1969 έγινε το… ανεπανάληπτο (αλλά καθόλου απίθανο για τα ελληνικά δεδομένα). Ο τελικός Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός έληξε ισόπαλος και στην παράταση (1-1) και τότε δόθηκε εντολή ο νικητής να αναδειχθεί στο «κορώνα-γράμματα»! Ο διαιτητής έστριψε το νόμισμα κι αυτό έβγαλε κυπελλούχο τον Παναθηναϊκό. Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι τότε ο Ολυμπιακός ήταν αήττητος στο Κύπελλο από τον Παναθηναϊκό, σε οποιαδήποτε φάση της διοργάνωσης.
• Το 1970 ο τελικός έγινε για πρώτη φορά εκτός Αθηνών, συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη (Άρης-ΠΑΟΚ). Ωστόσο και το 1933 είχε γίνει τελικός στη Θεσσαλονίκη (Άρης-Εθνικός), μόνο που είχε λήξει ισόπαλος (2-2) κι έτσι επαναλήφθηκε στην Αθήνα, οπότε και αναδείχθηκε κυπελλούχος ο Εθνικός. Το 2005 ο τελικός διεξήχθη στην Πάτρα και ήταν η πρώτη φορά που έγινε εκτός Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης, ενώ τα επόμενα χρόνια θα ακολουθήσουν το Ηράκλειο (2006) και ο Βόλος (2007).
• Το 1970 ο Άρης έγινε η πρώτη ομάδα που κατέκτησε το τρόπαιο και δεν ήταν αθηναϊκή (Παναθηναϊκός, ΑΕΚ) ή πειραϊκή (Ολυμπιακός, Εθνικός). Εκείνος ο τελικός (Άρης-ΠΑΟΚ 1-0) ήταν ο πρώτος που μεταδόθηκε τηλεοπτικά.
• Από το 1970 έως και το 1974 ο ΠΑΟΚ εμφανίζεται και στους πέντε τελικούς, ενώ κατακτά το τρόπαιο δύο φορές. Μέσα στη δεκαετία του ΄70 θα παίξει συνολικά σε επτά τελικούς.
• Το 1971 (Ολυμπιακός-ΠΑΟΚ), οι προπονητές του Ολυμπιακού Γιώργος Δαρίβας και Ανδρέας Μουράτης είχαν κατακτήσει και πάλι το Κύπελλο επί του ΠΑΟΚ ως παίκτες, σκοράροντας μάλιστα, ακριβώς 20 χρόνια πριν.
• Το 1980 η Καστοριά κατέκτησε το τρόπαιο και έγινε η πρώτη επαρχιακή ομάδα που το κατάφερε, πριν τη Λάρισα το 1985 και το 2007 και τον ΟΦΗ το 1987.
• Ο τελικός του 1981 χαρακτηρίστηκε ως ο «τελικός του πένθους» καθώς ο μεν Ολυμπιακός ήθελε τη νίκη για να αφιερώσει την κούπα στα θύματα της Θύρας 7, ο δε ΠΑΟΚ για τον προπονητή Γκιούλα Λοράντ που έφυγε από τη ζωή στον πάγκο τρείς εβδομάδες νωρίτερα πάλι σε παιχνίδι μεταξύ των δύο ομάδων.
• Το 1984 (Παναθηναϊκός-Λάρισα) έγινε ρεκόρ εισιτηρίων σε τελικό (73.829) στον τελευταίο αγώνα του Άνθιμου Καψή με τον Παναθηναϊκό να κάνει το νταμπλ.
• Η περίοδος 1982-1995 ανήκει στον Παναθηναϊκό, καθώς έπαιξε σε εννιά τελικούς και νίκησε σε όλους. Όμως το 1997, το 1998 και το 1999 εμφανίστηκε διαδοχικά στους τελικούς, αλλά τους έχασε και τους τρεις.
• Η ΑΕΚ δημιούργησε ένα δικό της σερί παρουσιών σε τελικούς την πενταετία 2016-2020, κερδίζοντας ωστόσο μόνο τον πρώτο.
• Το 1954 η εκπληκτική τότε Δόξα Δράμας του Τάκη Λουκανίδη, του Αντώνη Γεωργιάδη και του Παύλου Γρηγοριάδη, έγινε η πρώτη επαρχιακή ομάδα που έφτασε στον τελικό. Μάλιστα το επανέλαβε αυτό άλλες δύο φορές στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 (1958 & 1959). Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν ο Πιερικός, η Καστοριά, η Λάρισα και ο ΟΦΗ.
• Την τετραετία 1982-1985 η Λάρισα έπαιξε στους τρεις από τους τέσσερις τελικούς και κατέκτησε το τρόπαιο την… τρίτη και φαρμακερή, με το επιβλητικό 4-1 επί του ΠΑΟΚ, στερώντας του το νταμπλ. Στους δύο προηγούμενους είχε ηττηθεί από τον Παναθηναϊκό. Σε αυτόν που δεν έπαιξε ήταν το 1983 (ΑΕΚ-ΠΑΟΚ 2-0) και ήταν ο πρώτος τελικός που διεξήχθη στο ΟΑΚΑ.
• Ο πρώτος τελικός που κρίθηκε στην παράταση ήταν το 1949 (ΑΕΚ-Παναθηναϊκός), με νικήτρια την ΑΕΚ. Ακολούθησε ο τελικός του 1995 με το ίδιο ζευγάρι, αλλά με νικητή τον Παναθηναϊκό, για να έρθουν τα δύο τρόπαια του Ολυμπιακού το 2012 και 2013.
• Ο πρώτος τελικός που οδηγήθηκε στα πέναλτι ήταν το 1974 με νικητή τον ΠΑΟΚ κόντρα στον Ολυμπιακό. Ακολούθησαν οι τελικοί το 1976 με νικητή τον Ηρακλή πάλι κόντρα στον Ολυμπιακό, το 1987 με νικητή τον ΟΦΗ κόντρα στον Ηρακλή, το 1988 με νικητή τον Παναθηναϊκό κόντρα στον Ολυμπιακό, το 1994 με νικητή τον Παναθηναϊκό κόντρα στην ΑΕΚ, το 1997 με νικήτρια την ΑΕΚ κόντρα στον Παναθηναϊκό και το 2009 με νικητή τον Ολυμπιακό κόντρα στην ΑΕΚ.
• Στον τελικό του 2009 εκτελέστηκαν 34 πέναλτι μέχρι να αναδειχθεί νικητής (εύστοχα ήταν τα 29) κι αυτό είναι ρεκόρ στην ιστορία της διοργάνωσης, καθώς ξεπέρασε τα 32 που είχαν εκτελεστεί την περίοδο 1985-86 στην αναμέτρηση Αναγέννηση Γιαννιτσών-ΠΑΟΚ 1-1. Τότε το σκορ των πέναλτι πήγε 15-16, δηλαδή ήταν όλα εύστοχα εκτός από το τελευταίο που έχασαν τα Γιαννιτσά και αποκλείστηκαν. Για πρώτη φορά η διαδικασία των πέναλτι εμφανίστηκε την περίοδο 1971-72.
• Τη διετία 1991-1992 ο τελικός του Κυπέλλου ήταν διπλός, με νικητές τον Παναθηναϊκό επί του Αθηναϊκού και τον Ολυμπιακό επί του ΠΑΟΚ. Το «πείραμα» δεν θεωρήθηκε πετυχημένο και έτσι επανήλθε ο μονός τελικός.
• Η μεγαλύτερη νίκη σε τελικό είναι αυτή που πέτυχε η ΑΕΚ επί του Απόλλωνα Αθηνών με 7-1 το 1996. Τα περισσότερα γκολ (8) έχουν σημειωθεί, πέρα από αυτόν τον τελικό, στον πρώτο τελικό της ιστορίας το 1932 (ΑΕΚ-Άρης 5-3), σ’ αυτόν το 1976 (Ηρακλής-Ολυμπιακός 4-4, αλλά στην παράταση) και το 2009 (Ολυμπιακός-ΑΕΚ 4-4, επίσης στην παράταση).
• Ο μοναδικός τελικός στην ιστορία του θεσμού μέχρι τώρα, στον οποίο δεν σημειώθηκαν γκολ, ούτε στην παράταση (0-0), ήταν αυτός του 1997 ανάμεσα στην ΑΕΚ και τον Παναθηναϊκό. Η Ένωση επιβλήθηκε στα πέναλτι (5-3).
• Ο διαιτητής του πρώτου τελικού της διοργάνωσης το 1932, Σωτήρης Ασπρογέρακας, κατέχει το δικό του ρεκόρ, καθώς είναι ο μοναδικός μέχρι σήμερα που έχει διευθύνει έξι τελικούς. Ακολουθούν οι Χρήστος Μίχας, Γιώργος Κασναφέρης και Τάσος Κάκος από τέσσερις.
• Το 2020 ο Ολυμπιακός νίκησε την ΑΕΚ στον τελικό που διεξήχθη στο Βόλο και έτσι έγινε η ομάδα που έχει κατακτήσει το τρόπαιο σε όλες τις πόλεις που έχει γίνει τελικός (Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Βόλος).
• Το 2016, είχαμε έναν τελικό παρωδία. Λόγω του κινδύνου επεισοδίων, ο αγώνας ΑΕΚ-Ολυμπιακού ύστερα από συνεχείς αναβολές (αλλά και δίμηνη διακοπή της διοργάνωσης) διεξήχθη κεκλεισμένων των θυρών, ενώ δόθηκαν 150 προσκλήσεις!
• Το 2017, για τον τελικό ήταν υποψήφια 4 γήπεδα (ΟΑΚΑ, Πανθεσσαλικό, AEL Arena, Παγκρήτιο), και η ΕΠΟ αποφάσισε ο τελικός να διεξαχθεί στο Πανθεσσαλικό. Και το αποφάσισε μόλις μία εβδομάδα πριν αυτός διεξαχθεί. Το γήπεδο μετά από πυρετώδεις προετοιμασίες ήταν τελικά… σχεδόν έτοιμο, ενώ μόλις μιάμιση μέρα πριν, γίνονταν συσκέψεις σχετικά με τη διεξαγωγή ή την αναβολή του. Το κορυφαίο της υπόθεσης ήταν τα εισιτήρια που η αρίθμησή τους έγινε με… αυτοκόλλητα! Όμως, οι οπαδοί πριν την έναρξη του ματς, επιδόθηκαν σε απίστευτης αγριότητας επεισόδια.
• Την τριετία 2017-2019 ο τελικός ήταν και στις τρεις περιπτώσεις ΠΑΟΚ-ΑΕΚ, με τον «δικέφαλο του βορρά» να σηκώνει το τρόπαιο και τις τρεις φορές. Ενώ στο παρελθόν υπήρξαν περιπτώσεις που το ίδιο ζευγάρι εμφανιζόταν δύο σερί χρονιές.
• Το να σφυρίζει τον τελικό ξένος διαιτητής, δεν είναι κάτι που συμβαίνει μόνο στις μέρες μας. Από το 1956 έως το 1968 (με εξαίρεση το 1959 που διηύθυνε Έλληνας, αλλά και το 1964 και 1966 που δεν έγιναν), και στη συνέχεια την τριετία 1974-1976 ο «άρχοντας» της αναμέτρησης ήταν ξένος. Και ξανά από το 2018 έως σήμερα.
• Το 2024, για πρώτη φορά διευθύνει τελικό γυναίκα διαιτήτρια, η Γαλλίδα Στεφανί Φραπάρ.

Αντί επιλόγου

Κανονικά, ένας τελικός Κυπέλλου, πρέπει να είναι γιορτή. Ωστόσο, δεν ισχύει πάντα αυτό. Ναι μεν υπήρξαν και αγώνες που ήταν «διαφημίσεις», ωστόσο υπήρξαν και τελικοί ντροπή. Όπως εκείνος του 1983 μεταξύ ΑΕΚ-ΠΑΟΚ, του 1995 μεταξύ Παναθηναϊκού-ΑΕΚ, ή του 2011 μεταξύ ΑΕΚ-Ατρομήτου. Ή του 2017 στο Βόλο όπου οι οπαδοί των δύο ομάδων έκαναν άγρια επεισόδια μεταξύ τους και είδαμε ως και μαχαιρώματα σε ζωντανή σύνδεση. Αλλά και τον περσινό, όταν σημειώθηκαν επεισόδια τόσο στο ΟΑΚΑ όσο και στο κέντρο της Αθήνας. Μην ξεχάσουμε και τον ημιτελικό του 1964 που οπαδοί κατέστρεψαν το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Και φυσικά πολλοί άλλοι στους οποίους έγιναν μικρότερης έκτασης επεισόδια. Το γήπεδο είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας και δεν θα αλλάξει αυτό. Τουλάχιστον όχι άμεσα. Ας ελπίσουμε όμως, έστω για τους τελικούς, να βλέπουμε θέαμα αντάξιο ενός Τελικού Κυπέλλου. Να θυμόμαστε μόνο ωραία παιχνίδια και γκολ… και όχι επεισόδια και τελικούς να αναβάλλονται ή να διακόπτονται. Να θυμόμαστε μόνο τα ευτράπελα που προκαλούν γέλιο και όχι αυτά που φέρνουν στεναχώρια και εκνευρισμό.