Δώδεκα χρόνια συμπληρώθηκαν πρόσφατα από τον θάνατο του ανεπανάληπτου Ρίνους Μίχελς με τον Νίκο Στρατή να θυμάται έναν από τους μεγαλύτερους δασκάλους του παγκόσμιίου ποδοσφαίρου…
Στις 3 Μαρτίου του 2005 έφυγε από την ζωή ένας από τους σημαντικότερους ποδοσφαιρανθρώπους που έχει αναδείξει ο πλανήτης τις περασμένες δεκαετίες και ένας εκ των κορυφαίων προπονητών στην ιστορία που έμελλε να σημαδέψει αλλά και να αλλάξει τον παγκόσμιο ποδοσφαιρικό χάρτη στις δεκαετίες ’70 και ’80. Ο «Στρατηγος» των πάγκων Ρίνους Μίχελς ηταν ο άνθρωπος που μαζί με τον απόλυτο και διαχρονικό σταρ του Ολλανδικού ποδοσφαίρου Γιόχαν Κρόιφ εμφανίστηκαν σε αυτή τη γή …προορισμένοι να ανεβάσουν την χώρα τους επίπεδο και να την βάλουν μια για παντα στο …γκρουπ των ισχυρών του πλανήτη.
Ο γεννημένος στο Αμστερνταμ Marinus Jacobus Hendricus Michels αγάπησε τον Αγιαξ από μικρό παιδί και ενσωματώθηκε στις ακαδημίες της ομάδας σε ηλικία 12 ετών, ακριβώς πάνω στο ξέσπασμα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου που έβαλε προσωρινά φρένο στην εφηβική του καριέρα στον Αίαντα ενώ ο Ολλανδικός στρατός δεν του επέτρεψε να πάρει μεταγραφη στην Γαλλική Λιλ που ήθελε να τον αποκτήσει στο τέλος του πολέμου.
Σε ηλικία 18 ετών έκανε …αναπάντεχο ντεμπούτο με την φανέλα του Άγιαξ καθώς κλήθηκε από τον αξέχαστο …προπονητικό μύθο της τοτε εποχής Αγγλο Τζακ Ρέινολντς να αντικαταστήσει τον τραυματία ασο του Αίαντα Χαν Λάμπρεχτ με αποτέλεσμα να πετύχει τα πέντε από τα συνολικά 122 γκολ του με την ομάδα του Άμστερνταμ στη νίκη 8-3 επι της Ντεν Χααγκ. Με τον Άγιαξ κατέκτησε δύο πρωταθλήματα Ολλανδίας ενώ κατάφερε να παίξει και πέντε φορές στην εθνική ομάδα στις αρχές της δεκαετίας του ’50.
Η κυριαρχία του Άγιαξ
Ο Μίχελς ξεκινησε την προπονητική του καριέρα σε ηλικία 32 ετών σε ερασιτεχνικό επίπεδο αρχικά για να του δώσει ο Άγιαξ την μεγάλη ευκαιρία το 1965, κίνηση που έμελλε να αλλάξει μία και καλή την ροή της ιστορίας του Αίαντα. Με τον ηγετικό του χαρακτήρα, την ισχυρή προσωπικότητα που του επέτρεπε να χειρίζεται άψογα τις βεντέτες, το ανήσυχο πνεύμα του και το «κοφτερό» του μυαλό, έγινε ο κόουτς που εισήγαγε και τελειοποίησε το “Total Football” που εντυπωσίασε στις αρχές της δεκαετίαςε του 70 τον πλανήτη. Ένα ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο που θαύμαζαν οι φίλαθλοι κάθε ομάδας, με όλους τους παίκτες να αμύνονται και να επιτίθενται σε απόλυτη αρμονία. Μία πλήρως …οργανωμένη ποδοσφαιρική αναρχία που ξέφευγε τελείως από τα στενά και συντηρητικά προπονητικά στεγανά της τότε εποχής και δημιουργούσε πανικό σε κάθε αντίπαλη άμυνα. Ο Μίχελς έβαζε σε υψηλή προτεραιότητα το μαρκάρισμα στον χώρο και όχι στον αντίπαλο την ώρα που οι κατά καιρούς εναλλαγές του από 4-3-3 σε 4-4-2 έμοιαζαν με ασήμαντη λεπτομέρεια μπροστά στην επανάσταση που έφερνε στο άθλημα. Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι η …προπονητική επιστήμη να εφαρμόσει γενικευμένα τις πρωτοπαριακές τότε τακτικές της άμυνας ζώνης και του τεχνητού οφσάιντ που σύστησε με μεγάλη επιτυχία στην παγκοσμια ποδοσφαιρική κοινότητα.
Με τον Αγιαξ ο Στρατηγος του Ολλανδικου ποδοσφαιρου κατέκτησε τέσσερα πρωταθληματα στο τέλος της δεκαετίας του ’60 ενώ το 1971 χρονιά που κατέκτησε και το τρίτο κύπελλο Ολλανδίας της θητείας του στο «Ντε Μεερ», οδήγησε τον Αίαντα των Κρόιφ, Νέεσκενς, Κάιζερ, Φαν Ντάικ, Σουρμπίρ και Χουλσόφ στο πρώτο κυπελλο πρωταθλητριών της ιστορίας του την ιστορική ημέρα της 2ας Ιουνίου στο γνωστό “έπος του Γουέμπλει” απεναντι στον Παναθηναϊκου του Φέρεντς Πούσκας και των Δομάζου, Αντωνιάδη , Καμάρα, Οικονομόπουλου και Φυλακούρη.
Το …γεμάτο συγκινήσεις 1974
Μετά από εκείνο τον θρίαμβο του Αγιαξ, ο Μίχελς έφυγε για πιο ζεστά κλίματα αναλαμβάνοντας την Μπαρσελόνα με την οποία κατάφερε να πάρει το πρωτάθλημα την σεζόν 1973-74 ανεβάζοντας τους μπλαουγκράνα στην κορυφή του Ισπανικού ποδοσφαίρου για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια και το μοναδικο μεσα σε μία 25ετία! Στους Καταλανούς παντως δεν κατάφερε με τη μία να παίξει το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο που παρουσίασε στον Αίαντα, πρόσφερε όμως μερικά …. ψήγματα μαγείας καθώς είχε μαζί του και δύο δικά του παιδιά που τον ακολούθησαν στο “Καμπ Νου”. Φυσικά τον ένα και μοναδικό Γιοχαν Κρόιφ αλλά και τον κορυφαίο “all around” που κυκλοφορουσε τότε στα γήπεδα, Γιοχαν Νεεσκενς, τον ποδοσφαιριστή που έπαιξε την θέση “box to box” μέσου πολλές δεκαετίες πριν ανακαλυφθεί ο σχετικός όρος.
Το καλοκαίρι εκείνο πάντως στο μουντιάλ που διεξήχθη στα γήπεδα της Δυτικής Γερμανίας, ο …Στρατηγός Μιχελς παρουσίασε μία από τις πιο ελκυστικές εθνικές ομάδες που έχουν εμφανιστεί ποτέ, την “βασίλισσα χωρίς στέμμα” Ολλανδία που έχασε στον τελικό του Μονάχου από τους οικοδεσπότες Δυτικογερμανούς του Χέλμουντ Σεν κι ενώ νωρίτερα είχε κερδίσει εκατομμύρια οπαδούς σε όλη την υφήλιο με τις γεμάτες εμφανίσεις και εντυπωσιακές νίκες κόντρα σε Ουρουγουάη, Αργεντινή και Βραζιλία. Τους Κρόιφ και Νεεσκενς , μεταξύ άλλων πλαισιωναν σε εκείνους τους ονειρεμένους “oranje” οι Ρεπ, Ρεζενμπρινκ, Κρολ, Χααν, Γιάνσεν και Φαν Χανεγκεμ.
Προσωπική ρεβάνς
Το κύπελλο που του χρωστουσε η ιστορία όμως έμελλε να το κερδίσει στο ίδιο γήπεδο που εζησε την μεγάλη απογοητευση του 1974. Στο “Olympia Stadion” του Μονάχου οδήγησε μία άλλη «αστεράτη» Ολλανδία εκείνη των Φαν Μπαστεν , Χούλιτ, Ραικαρντ, Βαουτερς, Φαν Μπροικελεν και των αδερφων Κούμαν στην κορυφή της Ευρώπης. Η νίκη της Ολλανδίας με 2-0 επι της Σοβιετικής Ένωσης του Βαλερι Λομπανοφσκι με την κεφαλιά του Ρουουντ Χούλιτ και το πάντα ξεχωριστό στην ιστορία των EURO… τηλεκατευθυνόμενο σουτ Μάρκο Φαν Μπάστεν, επιβράβευσαν τον Ρίνους Μίχελς με τον αναμφίβολα σημαντικότερο τίτλο της καριέρας του. Εντελώς …συμπληρωματική μπροστά σε όλα αυτά έμοιαζε άλλη μία κούπα που πανηγύρισε επίσης επι Γερμανικού εδάφους, το κύπελλο Γερμανίας το 1983 με την Κολωνία. Αναμφίβολα όμως η παρουσία του όμως στον πάγκο της Ολλανδίας ήταν ότι καλύτερο μας έχει αφήσει ως κληρονομιά για να θυμόμαστε τον κορυφαίο προπονητή που ανέδειξε το Ολλανδικό ποδόσφαιρο και έναν από τους καλύτερους στην ιστορία της στρογγυλής θεάς. Προσωπικά εκτιμώ του κορυφαίου ever…